“Güneş patlaması doğaldır, korkuya gerek yok”

13 Aralık’ta yaşanan büyük güneş patlaması, komplo teorilerini hareketlendirdi. Türkiye’nin önemli astronomlarından Prof. Dr. Ethem Derman ise “Güneş patlamaları doğaldır, korkuya gerek yok” diyor. Derman, patlamaların çok şiddetli olması durumunda bile ancak kutup bölgelerinde ve çok kısıtlı bir etki oluşturacağını söylüyor.

Güneş patlaması, Güneş’in atmosferinde gerçekleşen şiddetli patlamalara verilen genel bir isim.

Patlama sonucunda binlerce atom bombasından daha yüksek bir enerji ortaya çıkıyor ve milyarlarca megaton gücündeki patlama nedeniyle uzaya ve doğal olarak dünyaya da radyasyon yayılıyor. Bu patlamalar genellikle kısa dalga radyo iletişimi etkiliyor.

Güneşten yayılan ve 2-3 günde yere ulaşan bu yoğun radyasyonun insanları etkilemesine Dünya’nın manyetik alanı engel oluyor.

Güneşte özellikle 2025 yılında yoğunlaşan patlamalar bekleniyordu. Bu tahminler değiştirildi ve “2024’te beklenmeye” başlandı.

En büyük endişeler

Her 11 yılda en büyük boyuta ulaşan patlamaların çok şiddetli olabileceği ifade ediliyor.

Bunun gerçekleşmesi durumunda ise dünyada elektrik hatlarının etkilenebileceğini, iletişimin kesilebileceği, bankacılık işlemlerinin durabileceği hatta elektrikli araçların hareket edemeyebileceği gibi komplo teorileri konuşuluyor.

İngiltere Başbakan Yardımcısı Oliwer Dowden’ın da olası bir enerji kesintisine karşı vatandaşlarını pilli radyo ve mum stoklamaya çağırması, bu teorileri kuvvetlendirdi.

2017’den beri en büyük güneş patlaması ise 13 Aralık’ta gözlendi ve havayolunda iletişimde aksaklıklar yaşandığına ilişkin dünyanın çeşitli bölgelerinden bildirimler yapıldı.

“Endişelenmeyin, sorun olmaz”

Türkiye’nin önemli astronomlarından Prof. Dr. Ethem Derman ise “güneş patlaması doğaldır, korkuya gerek yok…” diyor. Kehanetlere, komplo teorilerine” inanılmaması gerektiğini belirten Derman, şunları söylüyor:

“Geçmişte bazı büyük güneş patlamaları oldu. 1859’da Carrington, 1872’de Chapman-Silverman, 1921’de New York Demiryolu fırtınaları yaşandı. Bu fırtınalar bir takım zararlara sebep oldu. Örneğin kuzey ülkelerinde elektrikler kesildi. Son yılın en büyük patlaması birkaç gün önce oldu ama insanların yaşamında bir değişiklik olmadı. Güneş etkinliği maksimuma çıkıyor ve 2024 yılı ortalarında en yüksek düzeye ulaşacak. Yani daha çok fazla patlama olacak. Büyük patlamalar olursa, çok şiddetli güneş patlamaları meydana gelirse atmosferde sadece kutup bölgesinde değil, daha geniş bir alanda, bizim gibi orta enlemde olan ülkelerde de Aurora (Kuzey Işıkları) izleme imkanı olur. Kutup bölgelerindeki ülkelerde bir etkisi olabilir ama insanların yaşamında büyük bir etkisini beklemiyoruz. İnsanlar komplo teorilerine değil, bilime güvensinler. Günümüzün mühendisliği geçmişe göre çok ileride. En fazla Ozonosfer üzerinde bir radyasyon birikimi olacağı için, kuzey ülkelerinde amatör telsiz iletişimi bir süre etkilenebilir.”

Prof. Derman, insanların komplo teorilerine daha çok ilgi gösterdiğini ancak bunun yerine “bilime güvenmeleri gerektiğini” vurguluyor.